چگونگی تأثیر دیابت بر بدن شما
دیابت نتیجه ضعف بدن شما در تولید و یا استفاده انسولین است. انسولین، هورمونی است که بدن شمارا قادر میسازد تا از قند و یا گلوکز برای تولید انرژی استفاده کند. اگر بدن شما در سوختوساز گلوکز مشکل داشته باشد، میتواند منجر به افزایش سطح قند خون گردد و توانایی درمان و بهبود زخم های شمارا تحت تأثیر خود قرار میدهد.
در افراد مبتلابه دیابت، زخمها تمایل به درمان آهسته دارند پس مهم است که به دنبال چه چیزی باشید.
اگرچه بریدگی، زخم و تاول ممکن است در هر قسمتی از بدن ایجاد شود اما پاها یکی از معمولترین مکان برای آسیب است. یک زخم کوچک در پا میتواند سریعاً به تاول در پا تبدیل شود.
تاولهای پا درصورت عدم درمان میتوانند به زخمهای جدی و شدیدی تبدیل شوند. بین 14 تا 24 درصد از افراد مبتلابه دیابت که دارای زخم هستند درنهایت مجبور به قطع عضو میشوند.
به همین علت، بسیار مهم است بهطور منظم زخمهای احتمالی خود را بررسی و کنترل کنید. فهمیدن زودهنگام تنها راه کاهش خطر عوارض آن است.
به خواندن ادامه دهید تا مطالب بیشتری را در مورد روند درمان، راههای سرعت بخشی به روند درمان و افزایش قدرت درمان بدن در درازمدت یاد بگیرید.
دلیل آهسته بودن درمان زخم
درصورتیکه مبتلابه دیابت باشید، عوامل بسیاری میتواند بر توانایی بدن شما برای درمان زخم تأثیر بگذارد.
سطح بالای قند خون
مقدار قند خون شما، عامل اصلی در درمان زخم است.
زمانی که سطح قند خون شما بالاتر از حد معمول آن باشد:
- جلوگیری از دریافت اکسیژن و مواد مغذی از سلولهای محرک
- جلوگیری از کارکرد مناسب و مؤثر سیستم ایمنی
- افزایش التهاب در سلولهای بدن
این عوامل باعث کاهش سرعت درمان زخم میشود.
نوروپاتی
نوروپاتی محیطی میتواند به علت سطوح قندخونی باشد که بالاتر از حد معمول آن است و در طول زمان، باعث آسیب در رگ و عصب میشود و باعث میشود محلهای تحت اثر، حساسیت خود را از دست دهند.
نوروپاتی مشخصاً در دستوپاها معمول رایج است و زمانی که اتفاق بیفتد ممکن است شما نتوانید زخم را احساس کنید. این یکی از دلایل اصلی برای این است که زخمهای پا بیشتر در افراد مبتلابه دیابت ایجاد میشود.
گردش خون ضعیف
افراد مبتلابه دیابت دو برابر افراد معمولی در معرض بیماری عروقی محیطی، وضعیتی با گردش خون ضعیف، هستند. این بیماری باعث باریک شدن رگهای خونی میشود که جریان ارسالی خون به اعضای بدن را کاهش میدهد و همچنین بر سلولهای قرمز خونی بین رگها تأثیر میگذارد. داشتن سطح گلوکز بالاتر از معمول، باعث افزایش غلظت خون میشود و تأثیر بسیاری بر جریان خون در بدن میگذارد.
ناکارآمدی سیستم ایمنی
بسیاری از افراد مبتلابه دیابت، مشکلاتی با فعالیت سیستم ایمنی دارند. تعدادی از سلولهای جنگنده ایمنی برای درمان زخم فرستاده میشوند و توانایی آنها برای اقدام معمولاً کاهش مییابد. اگر سیستم ایمنی شما عملکرد خوبی نداشته باشد، درمان زخمها آهستهتر انجام میشود و خطر ابتلا به عفونت بیشتر میشود.
عفونت
اگر سیستم ایمنی بدن شما عملکرد خوبی نداشته باشد، بدن شما در برابر باکتریها مقاومت نمیکند که این کار، باعث ایجاد عفونت میشود.
مقدار قند خون بالاتر از حد معمول، احتمالاً ابتلا به عفونت را افزایش میدهد. این به خاطر آن است که باکتری بر روی قند اضافه موجود در رگ خونی رشد میکند. سطح بالای قند خون همچنین مانع آن میشود که سیستم ایمنی در برابر حمله باکتری مقاومت کند.
اگر عفونی شما بدون درمان باقی بماند، ممکن است منجر به عوارضی مانند قانقاریا یا مسمومیت عفونی شود.
پیامد ناشی از زخمهای درماننشده
زخمها یک دلیل واقعی برای نگرانی هستند. اگر بهدرستی و با دقت کنترل و بررسی نشوند ممکن است سریعاً منجر به عفونت و سایر عوارض جدی شود.
مهمترین نگرانی جدی، قطع عضو است. افراد مبتلابه دیابت، 15 برابر نسبت به افراد عادی در معرض قطع عضو ناشی از زخمهای پای دیابتی قرار دارند.
چگونگی کمک بهپیش بردن روند درمان
نکات زیر را برای پیش بردن روند درمان دنبال کنید:
بررسی منظم خود
شناسایی سریع زخم کلیدی برای جلوگیری از عفونت و سایر عوارض است. مطمئن شوید که روزانه بهطور منظم خود را چک کنید و زخمهای جدید احتمالی خود مخصوصاً زخمهای پا را شناسایی کنید. همچنین مطمئن شوید که بین انگشتان پاهای خود را هم بررسی کنید.
خارج کردن بافتهای مرده
زخمهای ناشی از دیابت ممکن است با سلولهای مرده و بافتهای اضافی همراه باشد که باعث تقویت باکتری سموم و افزایش عفونت زخم میشود. همچنین ممکن است باعث شود که نتوانید بافتهای زیرین را بررسی کنید. در این حالت، پزشک شما ممکن است با خارج کردن این بافتها باعث متوقف کردن پیشرفت عوارض شود.
تازه نگهداشتن پانسمان
تعویض منظم پانسمان میتواند به کاهش باکتری کمک کند و رطوبت زخم را در حالت مناسب نگه دارد. پزشکان معمولاً پانسمانهای مخصوصی را برای زخمها پیشنهاد میدهند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در پاهای خود زخمی وجود دارد، سعی کنید که در مدت طول درمان، از جوراب سفید استفاده کنید. این کار باعث میشود که راحتتر بتوانید خونریزی زخمهای خود را ببینید.
درصورتیکه با هرکدام از موارد زیر مواجه شدید، به پزشک مراجعه کنید:
- وجود خراش
- سوختگی
- نداشتن احساس
- درد ثابت و مداوم
- تورم
همچنین اگر که علائم شما بدتر شد و یا بیش از یک هفته باقی ماند هم به پزشک مراجعه کنید.
هرگونه ترک در صورت یا پا میتواند دلیلی برای نگرانی باشد. بنابراین اگر در مورد زخم خود مطمئن نیستید حتماً به پزشک مراجعه کنید. آنها میتوانند زخم را شناسایی کنند و بهترین روش درمان را به شما معرفی کنند. هرچه زودتر درمان مناسب را دریافت کنید، احتمال جلوگیری از عوارض بیشتر خواهد بود.
چگونگی ترویج درمان زخم و سلامتی طولانیمدت
در ادامه چند مورد آورده شده است که با انجام آنها میتوان سیستم ایمنی را تقویت و به درمان زخمها کمک کرد.
داشتن رژیم سالم
رژیم غذایی ارتباط مستقیمی با سطح قند خون دارد بنابراین خوردن مواد مناسب نکته مهمی است. اگر بتوانید در سطح گلوکز سالم بمانید، میتوانید از ایجاد زخم جلوگیری کنید و روند درمان زخم را سریعتر خواهید کرد.
افراد مبتلابه دیابت میتوانند با مصرف نکردن کربوهیدراتهای فرآوری شده، قند اضافی و غذاهای آماده، قند خون خود را کنترل کنند و همچنین باعث افزایش مقدار فیبر، میوه و سبزیجات میشود.
مواد مغذی خوب مانند ویتامین C، روی و پروتئین باعث افزایش سرعت درمان زخم میشود.
داشتن فعالیت
ورزش به بهبود حساسیت انسولین کمک میکند و باعث میشود قند بهتر و مؤثرتر در رگهای خونی وارد شود که باعث ارتقای درمان زخم و سلامتی میشود.
ترک دخانیات
استعمال دخانیات باعث کاهش توانایی سلولها در حمل اکسیژن میشود، همچنین سیستم ایمنی را مختل میکند و خطر ابتلا به بیماریهای عروقی را افزایش میدهد.
استفاده از عسل
برخی از مطالعات نشان میدهد که عسل یک روش مؤثر برای پانسمان و درمان زخمهای مرتبط با دیابت است.