زخم باز چیست راه درمان زخم باز
زخم باز چیست؟
زخم باز آسیبی است که شامل شکستگی داخلی و یا خارجی در بافت بدن بهخصوص پوست میشود. تقریباً تمام افراد این نوع زخم را در زندگی خود تجربه کردهاند. بیشتر زخمهای باز سطحی هستند و میتوان آنها را در خانه درمان کرد.
افتادنها، برخورد با اشیا و ابزار تیز و تصادفات ماشینی شایعترین دلایل برای ایجاد زخم باز هستند. در خصوص تصادفات شدید مخصوصاً زمانی که خونریزی شدید باشد و تا 20 دقیقه خون قطع نشود، حتماً با اورژانس تماس بگیرید و سریعاً مراقبتهای پزشکی لازم را انجام دهید
انواع مختلف زخمهای باز
چهار نوع زخم باز وجود دارد که بر اساس علل ایجاد دستهبندیشدهاند:
1- ساییدگی
ساییدگی زمانی اتفاق میافتد که پوست بر روی یک سطح خشن و یا سخت خراشیده میشود. زخمهای ناشی از موتورسواری یک مثال برای این نوع زخم باز است. معمولاً خونریزی زیاد نیست اما نیاز است که زخم تمیز شود تا عفونتی ایجاد نشود.
این تصویر شامل محتوایی دلخراش می باشد
2- پارگی
پارگی یک برش عمیق و با پارگی پوست است. برخورد با ابزاری مانند چاقو و یا ماشینآلات علل شایع برای این نوع زخم هست. در مورد پارگیهای شدید، خونریزی میتواند سریع و شدید باشد.
این تصویر شامل محتوایی دلخراش می باشد
3- سوراخ شدن
این نوع زخم، یک سوراخ کوچک است که با وسایل بلند و نقطهای مانند ناخن، سوزن و یخشکنها ایجاد میشود. بعضیاوقات، یک گلوله میتواند باعث ایجاد این زخم شود. این زخمها ممکن است خونریزی زیادی نداشته باشند اما میتوانند عمیق باشند و به اندامهای داخلی بدن آسیب بزنند. اگر شما این نوع زخم را تجربه کردید(حتی یک زخم سطحی)، حتماً به پزشک خود مراجعه کنید و آمپول کزاز را برای جلوگیری از ایجاد عفونت بزنید.
این تصویر شامل محتوایی دلخراش می باشد
4- جداشدگی
این نوع زخم یک جداشدگی جزئی یا کلی پوست و زیر بافت است که معمولاً در اثر تصادفات شدید مانند تصادفات جسمی، انفجار و یا تیراندازی ایجاد میشود و خونریزی آنها سریع و شدید است.
چگونگی درمان زخمهای باز
- مراقبت خانگی از زخمهای جزئی
زخمهای جزئی را میتوان در خانه درمان کرد. در ابتدا زخم را بشورید و ضدعفونی کنید تا خاک و آلودگی را از آن پاککنید. روی زخم فشار مستقیم وارد کنید تا خونریزی و تورم را کنترل کنید. برای پوشاندن زخم، از پانسمان زخم یا باند استریل شده استفاده کنید و باید زخم را به مدت 5 روز تمیز و خشک نگهدارید. مطمئن شوید که استراحت کافی داشته باشید.
زخم معمولاً همراه با درد است. میتوانید از استامینوفن برای تسکین درد استفاده کنید. بههیچعنوان آسپیرین استفاده نکنید چراکه باعث طولانی شدن خونریزی شما میشود. در صورت داشتن کبودی یا تورم، آن را با یخ بپوشانید و از برداشتن دلمه زخم پرهیز کنید. اگر قرار است زمان زیادی را در خارج از منزل در برابر آفتاب باشید تا زمان بهبودی کامل، آن ناحیه را با کرم ضد آفتاب SPF30 بپوشانید.
- زمانی که باید به پزشک مراجعه کرد
اگرچه شما میتوانید بعضی از زخمها را در خانه درمان کنید، در صورت شرایط زیر بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- زخم باز عمیقتر از 2/1 اینچ باشد
- خونریزی با فشار مستقیم بر روی زخم قطع نشود
- خونریزی تا 20 دقیقه ادامه پیدا کند
- خونریزی ناشی از تصادفات شدید باشد
درمان پزشکی زخم های باز
پزشک شما ممکن است از روشهای مختلفی برای درمان زخم باز شما استفاده کند. بعد از تمیز کردن و احتمالاً بیحرکت کردن ناحیه با بیهوشی، پزشک شما ممکن است با استفاده از چسب و یا بخیه زخم شمارا ببندد. درصورتیکه زخم شما از نوع پارگی باشد، ممکن است پزشکتان یک آمپول کزاز برای شما تجویز کند. بر اساس اینکه مکان زخم شما و پتانسیل آن برای عفونت، ممکن است پزشک شما آن را نبندد تا زخم بهطور طبیعی بهبود یابد. این، یکی از روش های درمان زخم باز می باشد که به عنوان "درمان با قصد فرعی " نامیده می شود که به معنای پایه زخم تا پوست بیرونی سطحی می باشد. در این فرآیند ممکن است نیاز باشد تا زخم با گاز پوشانده شود . اگرچه ممکن است در این حالت، زخم ظاهر زیبایی نداشته باشد اما از عفونت و ورم چرکی جلوگیری میکند.
درمانهای دیگر برای زخم باز شامل پنیسیلین و دروهای درد میباشد. در صورتی وجود عفونت و یا خطر ابتلا به عفونت، پزشک شما ممکن است پنیسیلین یا آنتیبیوتیک برای شما تجویز کند. در بعضی موارد، نیاز به انجام جراحی است. اگر بخشی از بدن قطع شود، برای بستن مجدد آن مجروح را باید سریعاً به بیمارستان منتقل کرد. بخش جداشده را در گاز مرطوب بپیچانید و در جعبهای از یخ بگذارید.
زمانی که مطب پزشک را ترک کردید، ممکن است پانسمان داشته باشید. به این موضوع توجه داشته باشید زمانی که میخواهد باند و پانسمان زخم را عوض کنید، دستهای خود را بشورید و سطح تمیزی را برای انجام این کر در نظر بگیرید. زخم خود را قبل از پوشاندن کاملاً خشک و ضدعفونی کنید. پانسمان زخم و باندهای قدیمی را در نایلونهای پلاستیک بیندازید.
عوارض زخمهای باز
میتوان گفت مهمترین عارضه زخم باز، خطر ایجاد عفونت میباشد. در صورت مواجهشدن با سوراخ شدگی، پارگی و یا تصادفات شدید و مشاهده علائم خونریزی و عفونت، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید. نشانههای خونریزی، خونریزی مداوم است که در اثر فشار مستقیم قطع نشود. در صورت مشاهده موارد زیر، ممکن است که شما عفونت داشته باشید:
- افزایش ترشحات زخم
- چرکهایی شدید به رنگ قهوهای، زرد و یا سبز
- چرک با بوی بد
سایر نشانههای داشتن عفونت:
- داشتن تب بالای 38 درجه سانتی گراد به مدت بیش از 4 ساعت
- مشاهده توده در زیر بغل یا کشاله ران
- زخم بهبود نیافته
پزشک شما در صورت مشاهده عفونت ناشی از باکتری، عفونت را خارج میکند و برای شما آنتیبیوتیک تجویز میکند. در موارد جدی، برای خارج کردن بافتهای عفونی و همچین بافتهای درگیر عفونت نیاز به جراحی میباشد.
در زیر، عوارضی که میتواند در اثر زخم باز ایجاد شود آورده شده است:
- قفل شدن دهان: در اثر عفونت ناشی از باکتری ایجاد میشود و کزاز را ایجاد میکند و میتواند باعث انقباض ماهیچه در فک و گردن شود.
- ایجاد عفونت ناشی از پوسیدگی بافت نرم: این، یک مورد از عفونت شدید است که توسط باکتریهای مختلفی مانند کلوستریدیوم و استرپتوکوک میشوند و میتواند منجر به گندیدگی و از بین رفتن بافت شود.
- سلولیت (عفونت بافت)؛ یک نوع عفونت پوست است که ارتباط زیادی با زخم ندارد.
چشمانداز
در صورت وجود زخم باز شدید یا سطحی، اقدام سریع ضروری است. بعضی از زخمهای باز میتواند در خانه درمان شوند اما همیشه اینطور نیست. در صورت مشاهده بریدگی عمیق و یا خونریزی شدید، نیاز به اقدامات پزشکی دارید. این کار به شما این اطمینان را میدهد که بهترین روش درمان را انتخاب کردهاید و خطر ابتلا به عفونت را از خود دور میکنید.