فهرست این مطلب [مخفی]
دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها است که افراد زیادی را درگیر خود کرده است. علاوه بر درمان‌های پزشکی، خوردن غذاهای سالم، تغییر سبک زندگی و فعالیت‌های جسمی متناسب به بهبود دیابت کمک شایانی می‌کنند. برای افراد دیابتی یکی از بهترین مواد غذایی سبزیجات است زیرا با شاخص گلیسمی پایین، غنی از ویتامین و فیبر بوده و سبب کنترل بهتر قند خون می‌شوند.
در ادامه سبزیجات مفیدی را معرفی می‌کنیم که به کاهش قند خون و بهبود علائم بیماری دیابت کمک فراوان می‌کنند:
24 سبزی و صیفی‌جات مفید برای کنترل قند خون
۱. بروکلی
حاوی ترکیب آنتی‌اکسیدانی سولفورافان است که می‌تواند در مدیریت علائم دیابت نوع ۲ و محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب بسیار موثر باشد.
۲. شنبلیله
دانه‌های شنبلیله خاصیت کاهش قند خون دارد. می‌توانید روزانه یک قاشق مرباخوری از آن را جوشانده و مصرف کنید.
۳. کرفس
سبزی کم کالری با فیبر بالا و آنتی‌اکسیدان که به تنظیم قند خون کمک می‌کند. آب کرفس موجب نوسان در قند خون نمی‌شود.
۴. خرفه
باعث کاهش قند خون بیماران دیابتی می‌شود. در طب سنتی برای درمان دیابت گرم مفید است اما سرد مزاج‌ها باید با احتیاط مصرف کنند.
۵. اسفناج
منبع خوبی برای فیبر، نیاسین و روی با چربی اشباع شده و کلسترول اندک. از افزایش قند خون جلوگیری می‌کند.
۶. مارچوبه
سبزی غیرنشاسته‌ای با آنتی‌اکسیدانی به نام گلوتاتیون که برای تنظیم قند خون و افزایش تولید انسولین بسیار مفید است.
۷. کدو سبز
سرشار از ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که به کاهش قند خون و بهبود سطح انسولین کمک کرده و از بدن در برابر دیابت نوع ۲ محافظت می‌کند.
۸. تربچه
منبع خوبی از فولات، منیزیم و مس با کلسترول پایین. از گیاهان مفید برای افراد مبتلا به دیابت نوع دو به شمار می‌رود.
۹. کاهو
منبعی از کلسیم، منیزیم، فسفر و پروتئین با فیبر بالا و کلسترول خیلی کم که برای بیماران دیابتی بسیار مفید است.
۱۰. شاهی
عصاره سبزی شاهی دارای تاثیرات تقلیل دهنده قند و چربی است و مصرف منظم آن به کنترل دیابت و پیش‌دیابت کمک می‌کند.
۱۱. شوید
کالری کم و مواد مغذی زیاد دارد. سطح قند خون را کاهش داده و مقاومت به انسولین را در افراد دیابتی کمتر می‌کند.
۱۲. خربزه تلخ (کارلای)
با نام‌های خیار آفریقایی و آمپالایا نیز شناخته می‌شود. منبع عالی فیبر و مواد مغذی با سدیم و کلسترول پایین است.
۱۳. کلم بروکسل
سرشار از ویتامین A و C، منبع خوب فیبر و فولات با کلسترول و چربی اشباع شده پایین است.
۱۴. گوجه فرنگی
به خاطر اندیس گلیسمی پایین و داشتن لیکوپن، فیبر و ویتامین‌های متعدد، به کم شدن خطر ابتلا به عوارض دیابت کمک می‌کند.
۱۵. بادمجان
کم کالری، غیر نشاسته‌ای و دارای شاخص گلیسمی بسیار پایین (۱۵) است که آن را برای افراد دیابتی ایده‌آل می‌کند.
۱۶. گل کلم
دارای شاخص گلیسمی پایین و فیبر بالا است و به حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی کمک می‌کند.
۱۷. هویج
غنی از فیبرهای غذایی و ویتامین K با کلسترول پایین است. (توجه: در بخش بعدی به نحوه مصرف آن اشاره شده است).
۱۸. قارچ
منبع پروتئین گیاهی، آهن و روی با سدیم و کلسترول اندک که برای افراد دیابتی مفید است.
۱۹. پیاز
منبع خوبی از فیبر و فولات با چربی اشباع شده، سدیم و کلسترول اندک؛ از سبزیجات عالی برای افراد دیابتی است.
۲۰. آرتیشو (کنگر فرنگی)
توسط سم‌زدایی کبد به بهبود عملکرد آن کمک کرده و فلاونوئیدهای موجود در آن از افزایش قند خون پیشگیری می‌کنند.
۲۱. لوبیا سبز
کم کالری و بدون کلسترول. لوبیا سبز یکی از سبزیجاتی است که تأثیر قطعی بر کنترل قند خون در بیماران دیابتی دارد.
۲۲. فلفل دلمه‌ای
آنزیم آلفا گلوکزیداز را کنترل کرده، هضم کربوهیدرات را کند می‌کند و به کاهش غلظت قند خون کمک می‌نماید.
۲۳. کدو تنبل
حاوی نیاسین، آهن و پتاسیم با سدیم اندک؛ از بهترین سبزیجات برای بیماران مبتلا به دیابت نوع دو است.
۲۴. ریواس
می‌تواند لوزالمعده را ملزم به ترشح انسولین کند که همین امر سبب کم شدن قند خون می‌شود.
پاسخ به سوالات متداول در مورد قند سبزیجات
آیا خیار قند دارد؟
خیار به صورت طبیعی دارای قند (حدود ۱ تا ۲ گرم در هر ۱۰۰ گرم) است، اما این مقدار بسیار کم و ناچیز است و اثری بر قند خون ندارد. خیار به دلیل محتوای بالای آب و فیبر، گزینه‌ای عالی برای هیدراته نگه داشتن بدن و کنترل وزن در افراد دیابتی است.
سبزیجاتی که قند خون را بالا می‌برند کدامند؟
باید توجه داشت که منظور از "بالا بردن" قند خون، میزان کربوهیدرات و نحوه پخت است. سبزیجات غیرنشاسته‌ای معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کنند، اما مصرف سبزیجات نشاسته‌ای باید با احتیاط و کنترل شده باشد:
- سیب‌زمینی: به خصوص سیب‌زمینی سرخ‌کرده یا پوره، می‌تواند به‌سرعت قند خون را افزایش دهد.
- ذرت: به خاطر محتوای کربوهیدرات بالایی که دارد، باید در حد اعتدال مصرف شود.
- نخودفرنگی: مانند ذرت، حاوی کربوهیدرات است و مصرف زیاد آن بر قند خون تأثیر دارد.
- هویج: هویج خام قند خون را زیاد نمی‌کند، اما مصرف زیاد آن یا آب هویج می‌تواند تأثیرگذار باشد.
- چغندر: چغندر پخته یا آب چغندر می‌تواند سبب افزایش قند خون شود.
نکته کلیدی: برای کنترل قند خون، بهتر است از سبزیجات کم‌کربوهیدرات و با فیبر بالا (مانند بروکلی، کلم و اسفناج) استفاده کنید و سبزیجات نشاسته‌ای را در کنار پروتئین و چربی‌های سالم مصرف نمایید.
بهترین سبزیجات برای افراد دیابتی کدامند؟
سبزیجات غیرنشاسته‌ای با فیبر بالا مانند بروکلی، اسفناج، کرفس، کدو سبز و گل کلم به دلیل شاخص گلیسمی پایین، بهترین گزینه‌ها برای کنترل قند خون در افراد دیابتی هستند.
آیا خیار قند خون را بالا می برد؟
خیر، خیار قند بسیار کمی دارد (حدود ۱ تا ۲ گرم در هر ۱۰۰ گرم) و به دلیل آب و فیبر بالا، هیچ تأثیر قابل توجهی بر قند خون ندارد و برای افراد دیابتی بسیار مفید است.
کدام سبزیجات را افراد دیابتی باید با احتیاط مصرف کنند؟
سبزیجات نشاسته‌ای مانند سیب‌زمینی، ذرت، نخودفرنگی و چغندر پخته به دلیل داشتن کربوهیدرات بالاتر، باید در مقادیر کنترل شده و همراه با پروتئین مصرف شوند.
چگونه سبزیجات به کنترل دیابت کمک می کنند؟
سبزیجات به دلیل داشتن فیبر فراوان، شاخص گلیسمی پایین، ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها، به کند کردن جذب قند، بهبود حساسیت به انسولین و کاهش التهاب کمک می‌کنند که همگی برای مدیریت دیابت حیاتی هستند.
موضوع جانبی: بهترین سبزیجات برای بهبود زخم (جراحی و عمومی)
تغذیه مناسب نقش مهمی در سرعت بهبود زخم‌ها، چه ناشی از جراحی و چه آسیب‌های دیگر، دارد. برخی سبزیجات به دلیل داشتن ویتامین‌های کلیدی، این فرآیند را تسریع می‌کنند.
سبزیجات مفید برای ترمیم زخم
این سبزیجات را به عنوان میان‌وعده یا بخشی از غذا مصرف کنید. کربوهیدرات‌های سالم موجود در آن‌ها به مبارزه با خستگی پس از جراحی کمک کرده و فیبر آن‌ها یبوست ناشی از داروها را کاهش می‌دهد:
- هویج
- فلفل دلمه‌ای شیرین
- کلم بروکلی و گل کلم
- کلم و کلم بروکسل
- سیب زمینی شیرین
سبزیجات برگ سبز
سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج و کلم سرشار از مواد مغذی هستند که مستقیماً به بهبود زخم کمک می‌کنند:
- ویتامین C: برای تولید کلاژن و کاهش التهاب ضروری است. (موجود در خانواده کلم، گوجه فرنگی، مرکبات)
- ویتامین K: نقش حیاتی در انعقاد خون دارد.
- ویتامین A: به تولید گلبول‌های سفید برای مبارزه با عفونت در محل زخم کمک می‌کند. (موجود در جگر، هویج، فلفل دلمه‌ای)
- آهن و زینک: روند خون‌سازی و بازسازی سلولی را تسریع می‌بخشند.
همچنین، مغزها و دانه‌هایی مانند بادام، گردو و تخم کتان با تأمین اسیدهای چرب ضروری و ویتامین E به کاهش التهاب کمک می‌کنند.
